Problem: Oboje małżonkowie prowadzą swoje firmy (o profilu handlowym) oraz są czynnymi podatnikami VAT. Mąż zakupił towary, które przekazał do przedsiębiorstwa żony. Przy nabyciu towarów mąż odliczył VAT. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności ustawowej. Zatem prawo własności towaru, mimo „przesunięcia” między ich firmami, nadal przynależy do majątku wspólnego małżonków. Jakie skutki w VAT ma zaistniała sytuacja?
Rozwiązanie: Według poglądu przeważającego w orzecznictwie – wskazywanego „przesunięcia” nie można uznać za dostawę towarów ani za opodatkowane nieodpłatne przekazanie. To jednak nie wyjaśnia całkowicie wątpliwości odnośnie do transakcji między małżonkami. Pojawiają się tu pewne „pułapki podatkowe”.
Problem dotyczy tego, czy przeniesienie towarów handlowych nabytych przez męża, w ramach działalności gospodarczej, do działalności gospodarczej żony, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT w sytuacji, gdy między małżonkami istnieje ustrój wspólności ustawowej.
W praktyce często pojawiają się bowiem spory, na ile VAT ma być „niezależny” od aspektów cywilnoprawnych. Niestety, trudno tu wyznaczyć jednoznaczną granicę.
W części przypadków VAT „rządzi się swoimi prawami” (np. czym innym może być „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel”, a czym innym „przeniesienie prawa własności”). Jednak bywają też sytuacje, że zasady prawa cywilnego trzeba respektować.
Niekiedy więc pojawiają się inne głosy. A mianowicie, że także w odniesieniu do przypadków, jak opisany – pewna „autonomia” prawa podatkowego nakazuje przyjąć, iż wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami (a wynikająca z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) nie ma wpływu na prawa i obowiązki podatników w VAT. W orzecznictwie zdaje się przeważać pogląd przeciwny.
© Wydawnictwo Wiedza i Praktyka
Wzory dokumentów
Deklaracje i formularze
E-szkolenia
Akty prawne
Kalkulatory
Wskaźniki i Stawki
